JUBILEUSZE
NASZYCH PRZYJACIÓŁ,
CZYLI O STEFANIE KOZAKU
I ALEKSANDRZE KOLAŃCZUKU SŁÓW KILKA*
ЮВІЛЕЇ НАШИХ ДРУЗІВ, ТОБТО ДЕКІЛЬКА СЛІВ ПРО СТЕФАНА КОЗАКА
ТА ОЛЕКСАНДРА КОЛЯНЧУКА
Co łączy wybitnego historyka
ukraińskiej literatury i myśli społecznej prof. dr. hab. Stefana Kozaka z dr.
Aleksandrem Kolańczukiem jednym z największych polskich znawców ukraińskiego
ruchu niepodległościowego i emigracyjnego po I wojnie światowej? Wbrew pozorom
bardzo wiele! Mimo iż Aleksander Kolańczuk jest trochę starszy, obaj urodzili
się w czasach II Rzeczypospolitej na terenach etnicznie mieszanych. Obaj jako
dzieci przeżyli tragizm wojny i powojennych przesiedleń. Następnie wraz z
rodzicami w ramach akcji „Wisła” zostali przesiedleni z ziem autochtonicznych na
Mazury. Tam też w obcym środowisku, czy to oni sami, czy też ich rodzice, doszli
do wniosku, że o wiele większą swobodą cieszy się człowiek wykształcony. Być
może pragnęli żyć inaczej niż rodzice, być może wierzyli, że dzięki
wykształceniu będą mogli powrócić w rodzinne strony lub zamieszkać tam, gdzie
sami zechcą, a nie tam, gdzie każą im władze państwowe. Dlatego też od początku
wykazywali duży pęd do nauki, starali się nie odstawać od swych polskich
rówieśników, a być może nawet podświadomie usiłowali udowodnić, że mimo
ukraińskiego pochodzenia nie są gorsi od innych. Bo choć nikt im jako dzieciom
specjalnie nie robił z tego względu przykrości, to jednak i do nich docierały
echa partyjno-państwowej propagandy usiłującej zohydzić w oczach otoczenia
wszystko co ukraińskie, obarczyć Ukraińców zbiorową odpowiedzialnością za całe
zło, które spotkało Polaków na kresach w czasie wojny i tuż po jej zakończeniu.
Zapewne może nieraz słysząc rozmowy starszych buntowali się przeciwko takim
sądom i myśl, że przecież „my nic złego nikomu nie zrobiliśmy” nie dawała im
spokoju. Jak można udowodnić swoją wartość? Właśnie pokazując, że nie jest się
gorszym od innych, ani w szkole, ani w pracy, ani potem w życiu towarzyskim i
sąsiedzkim. Obaj Jubilaci potrafili tego dokonać, wnosząc przede wszystkim
trwały wkład w naukę polską, a po części także ukraińską.
STEFAN KOZAK
Urodził się 11 sierpnia 1937 r. w
Wierzbicy na Zamojszczyźnie. W roku 1947 rodzina została przesiedlona na Ziemie
Odzyskane do miejscowości Pieniężno (woj. elbląskie). Po ukończeniu tam szkoły
podstawowej i średniej, jako stypendysta rządu polskiego, w latach 1957-1962
odbył studia filologiczne na Uniwersytecie Kijowskim im. Tarasa Szewczenki.
Kontynuacją owych studiów była aspirantura na tymże Uniwersytecie zakończona
uzyskaniem doktoratu w roku 1967 z zakresu literaturoznawstwa ukraińskiego. W
1968 r. został zatrudniony jako adiunkt w Instytucie Słowianoznawstwa Polskiej
Akademii Nauk w Warszawie, gdzie pracował do 1978 r., będąc równocześnie w
latach 1968-1974 sekretarzem naukowym kwartalnika „Slavia Orientalis”. W trakcie
kijowskich studiów utrzymywał kontakty z powstałym w okresie
polityczno-kulturalnej odwilży w ZSRR ruchem „szistdesiatnyków” – grupą młodych
ukraińskich poetów i literatów. Starał się prezentować ich twórczość w Polsce,
głównie na łamach ukraińskojęzycznego tygodnika „Nasze Słowo” i miesięcznika
„Nasza Kultura” oraz rocznika „Ukrajinśkyj Kałendar”. Angażował się w tym czasie
także w nielegalne przewożenie przez granicę na radziecką Ukrainę emigracyjnych
wydawnictw ukraińskich, co przepłacił utratą stanowiska sekretarza naukowego
kwartalnika „Slavia Orientalis” (1974) oraz zakazem wjazdu na Ukrainę aż do roku
1989. W roku 1976 uzyskał na Uniwersytecie Wrocławskim habilitację na podstawie
rozprawy U źródeł romantyzmu i nowożytnej myśli społecznej na Ukrainie, a
w 1978 r. został mianowany docentem w Instytucie Słowianoznawstwa PAN.
Wcześniej, przygotowując pracę habilitacyjną, odbył wiele zagranicznych staży i
wyjazdów naukowych. Był m.in.: w Pradze i Bratysławie (1971), we Lwowie,
Kijowie, Moskwie i Leningradzie (1972). Prowadził wykłady w ośrodkach
ukrainoznawczych: w USA, Kanadzie, RFN, Bułgarii. Swe zainteresowania badawcze
koncentrował nie tylko wokół ukraińskiego literaturoznawstwa oraz
polsko-ukraińskich stosunków literackich, ale także szeroko pojętej kultury,
myśli społeczno-politycznej, filozoficznej i religijnej. Z jego inicjatywy
doszło do zorganizowania kilku międzynarodowych konferencji naukowych, m.in.: w
1969 r. konferencji z okazji dwustulecia urodzin Iwana Kotlarewskiego, w 1971 r.
z okazji setnej rocznicy urodzin Łesi Ukrainki czy w 1981 r. konferencji
zatytułowanej Epoka napoleońska i Słowianie. W 1981 r. Stefan Kozak
rozpoczął wykłady na filologii ukraińskiej Uniwersytetu Warszawskiego, do 1989
r. kierował tam Katedrą Komparatystyki Polsko-Wschodniosłowiańskiej, a od 1990
r. do chwili obecnej jest kierownikiem Katedry Filologii Ukraińskiej (od 2005 r.
nosi ona nazwę Katedry Ukrainistyki). Na tejże uczelni zdobywał kolejne szczeble
naukowej kariery, uzyskując w 1989 r. tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1993
profesora zwyczajnego.
Od 1982 r. współpracuje również z
przemyskim ośrodkiem naukowym. Został wówczas powołany w skład Rady Naukowej
tamtejszej Stacji Naukowej Polskiego Towarzystwa Historycznego, a w 1985 r.
także do Rady Redakcyjnej wydawanych przez PTH „Przemyskich Zapisków
Historycznych”, na łamach których zaczął publikować swe prace. Ze Stacją Naukową
związany był do końca jej istnienia (1989 r.), następnie wspierał tworzenie w
Przemyślu nowej placówki badawczej – Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego,
którego członkiem Rady Naukowej jest do dziś.
Dorobek naukowy Profesora Kozaka
to pięć książek oraz ponad 300 artykułów, komunikatów i recenzji, oraz
obszernych publikacji zbiorowych, których był współautorem bądź współredaktorem.
W większości przypadków Jego publikacje dotyczą różnych okresów i epok
literackich oraz sylwetek pisarzy, jednak szczególne miejsce w jego twórczości
zajmują badania nad ukraińskim preromantyzmem i romantyzmem z uwzględnieniem
wzajemnych polsko-ukraińskich wpływów. Zaś owocem pracy dydaktycznej
prof. Kozaka jest wypromowanie
kilkudziesięciu magistrów oraz kilku doktorów. Był On również recenzentem wielu
prac doktorskich i habilitacyjnych.
Wyraźnie zmieniająca się od 1980
r. rzeczywistość polityczna w Polsce i środkowowowschodniej Europie stała się
impulsem dla Uczonego, do jeszcze aktywniejszego uczestnictwa w procesie
zbliżenia polsko-ukraińskiego. Wśród tego rodzaju inicjatyw były „Polsko-ukraińskie
spotkania” – cykl corocznych
międzynarodowych konferencji zapoczątkowany w 1988 r. z okazji tysiąclecia
chrztu Rusi-Ukrainy. Miały one w zamyśle Stefana Kozaka być czymś w rodzaju
stałego polsko-ukraińskiego forum naukowego. Zaktywizowanie tego rodzaju
działalności nastąpiło w 1990 r., kiedy Profesor wystąpił z inicjatywą powołania
Polskiego Towarzystwa Ukrainoznawczego. Stanął wówczas na jego czele i prezesem
Towarzystwa jest do dziś. W nowej rzeczywistości politycznej nastąpiła także
intensyfikacja badań ukrainoznawczych w kierowanej przez niego Katedrze
Ukrainistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Do współpracy zaproszono wielu
specjalistów z różnych ośrodków akademickich z Ukrainy. Katedra corocznie
organizowała wspólnie z Polskim Towarzystwem Ukrainoznawczym międzynarodowe
konferencje naukowe, corocznie też ukazywały się kolejne woluminy wydawanych pod
redakcją Profesora „Warszawskich Zeszytów Ukrainoznawczych” (do tej pory od 1989
r. ukazały się 24 tomy ). Na ich łamach publikowali swoje artykuły specjaliści z
zakresu: historii literatury, historii, językoznawstwa, historii Kościoła,
historii sztuki, politologii oraz badacze różnych aspektów pogranicza
polsko-ukraińskiego. O autorytecie naukowym Profesora Kozaka świadczy także
fakt, że prócz wspomnianych „Przemyskich Zapisków Historycznych” był on
powoływany w skład komitetów redakcyjnych renomowanych czasopism naukowych,
takich jak: „Slavia Orientalis”, „Ukrainian Quarterly”, „Przegląd Wschodni”,
„Studia Litteraria Polono-Slavica” oraz „Сучасність”.
Aktywność naukowa Stefana Kozaka
przejawia się również w jego
przynależności do wielu renomowanych organizacji naukowych w kraju i za granicą.
Jest m.in.: wiceprezydentem Międzynarodowej Asocjacji Ukrainistów,
przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Ukrainoznawczego, członkiem Prezydium
Komitetu Słowianoznawstwa PAN, prezesem Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki w
Polsce. Jest także członkiem Komisji Wschodniosłowiańskiej Polskiej Akademii
Umiejętności, członkiem rzeczywistym Towarzystwa Naukowego Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego i Ukraińskiej Wolnej Akademii Nauk w Nowym Jorku oraz
członkiem zagranicznym Ukraińskiej Narodowej Akademii Nauk w Kijowie. Dobitnym
świadectwem uznania wysokiej rangi jego pracy naukowej są liczne tytuły i
odznaczenia przyznane profesorowi,
są to przede wszystkim doktoraty honoris causa Uniwersytetu Kijowskiego
(1993), Uniwersytetu Przykarpackiego w Iwano-Frankowsku (2000) i Uniwersytetu w
Czerniowcach. W 1997 r. został odznaczony przez prezydenta Ukrainy Leonida
Kuczmę medalem „Za zasługi” III stopnia za dorobek naukowy i działalność na
rzecz rozwijania stosunków polsko-ukraińskich, a w 2001 r. decyzją Ojca Świętego
Jana Pawła II został Kawalerem Orderu „Pro Ecclesia et Pontifice”, w uznaniu
zasług w badaniach dziejów Kościoła Greckokatolickiego oraz sacrum w
literaturze, kulturze i duchowości ukraińskiej. Wreszcie w 2003 r. z rąk
prezydenta Ukrainy otrzymał Order
Jarosława Mądrego za wybitny dorobek w dziedzinie ukrainoznawstwa i wkład w
rozwój stosunków polsko-ukraińskich. W tym samym roku
prezydent RP odznaczył
go Krzyżem Kawalerskim Orderu
Odrodzenia Polski za całokształt dorobku naukowego i działalność na rzecz
współpracy polsko-ukraińskiej. Uczonego uhonorował również Senat macierzystej
uczelni Medalem Uniwersytetu Warszawskiego za osiągnięcia naukowo-dydaktyczne i
organizacyjne oraz wieloletnią pracę na rzecz Uniwersytetu.
ALEKSANDER KOLAŃCZUK
Urodził się 2 kwietnia 1932 roku
we wsi Wólka Tarnowska w powiecie chełmskim, w rodzinie Mikołaja i Anastazji z
domu Paszczuk. W 1941 r. rozpoczął naukę w powstałej wówczas w Jego miejscowości
szkole powszechnej z ukraińskim językiem nauczania. Wiosną 1943 r. szkoła jednak
przerwała działalność z powodu napiętej sytuacji politycznej między miejscowymi
Polakami i Ukraińcami. Następnie naukę kontynuował już po zakończeniu działań
wojennych na prywatnym kursie zorganizowanym w sąsiedniej wsi Tarnów, a ukończył
ją egzaminem eksternistycznym w zakresie szkoły podstawowej złożonym wiosną 1947
r. w miejscowości Staw koło Chełma. 9 lipca 1947 r. rodzina została wysiedlona w
ramach akcji „Wisła” do wsi Dobry w powiecie pasłęckim (woj. olsztyńskie).
Aleksander Kolańczuk jesienią tegoż roku rozpoczął naukę w Gimnazjum Rolniczym w
Pasłęku. Po roku szkołę przeniesiono do Karolewa koło Kętrzyna i przemianowano
na technikum. Po jego ukończeniu w 1951 r., jako jeden z najlepszych absolwentów
został skierowany na studia w Wyższej Szkole Rolniczej w Olsztynie. Ukończył je
w 1956 r. uzyskując tytuł magistra inżyniera rolnictwa. Po studiach pracował na
różnych stanowiskach w gospodarce rolnej: w Wojewódzkim Związku Spółdzielni
Mleczarskich w Olsztynie (1957-1960), w Wydziale Oświaty Wojewódzkiego Komitetu
Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (1961-1964), w Prezydium Wojewódzkiej Rady
Narodowej (1965-1974), a następnie został zastępcą dyrektora Wojewódzkiego
Ośrodka Postępu Rolniczego w Bęsi. W tym czasie współpracował z Redakcją Wiejską
Polskiego Radia w Olsztynie, przygotowywał także audycje w języku ukraińskim. Za
opracowanie programu nauczania wieczorowego technikum rolniczego i działalność
oświatową uzyskał w 1974 r. Nagrodę Ministra Oświaty i Wychowania.
W 1974 r. ukończył Studium
Pedagogiczne dla nauczycieli szkół zawodowych i rozpoczął pracę jako nauczyciel
w Technikum Rolniczym w Tuławkach k. Olsztyna, współpracując zarazem z
Instytutem Oświaty Rolniczej Wyższej Szkoły Rolniczej, gdzie rozpoczął
przygotowywanie rozprawy doktorskiej. Od tego czasu publikował sporo artykułów
naukowych dotyczących problematyki rolniczej (głównie na łamach czasopism
„Biuletyn Pedagogiczny Oświaty Rolniczej”, „Nowe Rolnictwo”, „Głos Olsztyński”,
„Służba Rolna”). Coraz częściej pisał również na tematy historyczne. Początkowo
zamieszczał swe artykuły głównie na łamach „Naszego Słowa”, „Kalendarza
Ukraińskiego”, „Ukraińskiego Almanachu”. W 1979 r. został mianowany zastępcą
dyrektora, a w 1985 r. dyrektorem Wojewódzkiego Ośrodka Postępu Rolniczego w
Sieradzu. Zamieszkał wówczas w Zduńskiej Woli. W 1983 r. został członkiem Rady
Oświaty przy Ministrze Rolnictwa (funkcję tę pełnił do 6 lipca 1987 r.), a także
członkiem, następnie przewodniczącym Komitetu Redakcyjnego „Regionalnego
Informatora Służby Rolnej” (obejmującego swym zasięgiem województwa: sieradzkie,
łódzkie, piotrkowskie, skierniewickie i płockie). Aktywnie działał na niwie
społecznej w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej, Stowarzyszeniu Inżynierów i
Techników Rolnictwa, Naczelnej Organizacji Technicznej oraz Ukraińskim
Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym. Jego zainteresowania naukowe jednak coraz
bardziej z dziedziny rolnictwa i oświaty przenosiły się na historię,
koncentrując się zwłaszcza wokół ukraińskiego zrywu niepodległościowego z lat
1917-1920 oraz dziejów emigracji petlurowskiej w Polsce. Intensyfikuje je
zwłaszcza po przeniesieniu się do Przemyśla w 1994 r. i nawiązaniu ścisłej
współpracy z Południowo-Wschodnim Instytutem Naukowym. Na łamach polskich i
zagranicznych czasopism naukowych ukazuje się coraz więcej Jego prac dotyczących
ośrodków internowania armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, kadry oficerskiej,
działalności kulturalno-oświatowej w obozach internowania, a także cmentarzy,
pochówków i pomników żołnierzy petlurowskich. Bierze udział w licznych
konferencjach naukowych – krajowych i międzynarodowych. 22 stycznia 1998 r.
zostaje wiceprezesem Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego, a w dwa lata
później broni na Politechnice Lwowskiej pracę doktorską pt. Українська
військова еміграція у Польщі 1920-1939 (Ukraińska emigracja wojskowa w
Polsce w latach 1920-1939), napisaną pod kierunkiem prof. dr. Mykoły Łytwyna z
Instytutu Ukrainoznawstwa Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie. Na dorobek naukowy
Doktora Aleksandra Kolańczuka składa się 8 książek oraz blisko 300 artykułów z
dziedziny: rolnictwa, ekonomii, pedagogiki oraz historii, w tym około 100
dotyczy szeroko pojętego ukrainoznawstwa.
Intensyfikując pracę naukową nie
zaprzestaje działalności społecznej. Działa w Związku Ukraińców w Polsce,
wchodzi w skład powołanego w 2004 r. Ukraińskiego Towarzystwa Historycznego,
jest współorganizatorem Towarzystwa Opieki nad Grobami Żołnierzy Ukraińskich w
Lublinie, z jego inicjatywy dochodzi do odnowienia wielu cmentarzy oraz grobów
żołnierzy i generałów sił zbrojnych Ukraińskiej Republiki Ludowej (współdziała w
tym względzie z Ambasadą Ukrainy w Warszawie, przygotowując opracowania
merytoryczne niezbędne do prac renowacyjnych), ponadto od 2004 r. pełni funkcję
wiceprzewodniczącego Rady Programowej Rozgłośni Polskiego Radia w Rzeszowie.
Aleksander Kolańczuk za
działalność zawodową, społeczną i naukową otrzymał szereg odznaczeń państwowych
i resortowych, m.in.: Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi (1958, 1972), Krzyż
Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1985), odznakę Zasłużony dla Warmii i Mazur
(1961), Złotą Odznakę NOT(1985).
BIBLIOGRAFIA
NAJWAŻNIEJSZYCH PRAC
PROF. DR. HAB.STEFANA KOZAKA*[1]
БІБЛІОГРАФІЯ
НАЙВАЖЛИВІШИХ ПРАЦЬ
ПРОФ. ДР. ГАБ.
СТЕПАНА КОЗАКА
Książki
/ Книги:
–
Типологія українсько-польських літературних взаємин в
XIX
ст,
Київ 1967;
– U źródeł
romantyzmu i nowożytnej myśli społecznej na Ukrainie,
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, ss. 145;
– Ukraińscy
spiskowcy i mesjaniści Bractwa Cyryla i Metodego, Warszawa 1990, ss. 282
(praca ukazała się także w przekładzie na język ukraiński, Iwano-Frankowsk
2004);
–
Український преромантизм (Джерела, замовленя, контексти, витоки),
Варшава
2003;
–
Preromantyzm ukraiński: źródła, uwarunkowania, konteksty, tendencje,
Warszawa 2003, ss. 225;
–
Українська
змова і месіанізм. Кирило-Мефодіївське Братство,
Івано-Франківськ 2004;
– Polacy i
Ukraińcy. W kręgu myśli i kultury pogranicza. Epoka romantyzmu, Warszawa
2005, ss. 306;
– Z dziejów
Ukrainy. Religia, kultura, myśl społeczna. Studia i szkice, Warszawa 2006,
ss. 378.
Artykuły i
rozprawy w czasopismach oraz pracach zbiorowych / Статті та дисертації в
часописах а також колективних роботах:
1963
–
Тарас Шевченко і підготовка січневого повстання 1863 р., „Наша Культура”
1963, nr
1;
–
Gwido
Battaglia
про Шевченка,
„Наша Культура” 1963,
nr
3.
1964
–
Боротьба за спадщину Шевченка в польській літературній критиці в першій половині
60-х рр.
XX
ст.,
[w:]
Вивчаємо Шевченка. Збірник праць Київського університету, Київ 1964;
–
Анонімна польська брама «Українка» і питання польсько-українських взаємин, [w:]
VI
українська славістична конференція,
Чернівці 1964;
–
Популяризатор творчості Шевченка, „Український Календар” 1964;
–
Тарас
Шевченко і польська література,
[w:]
Світова
велич Шевченка Збірник праць Київського університету,
Київ 1964;
–
Перші знайомства, „Дніпро” 1964, nr 3;
–
Шляхи братерського єднання, „Вітчизна” 1964,
nr
3.
1965
–
Польсько-українські революційні зв’язки (1831-1863), „Український Історичний
Журнал” 1965, nr 3;
–
Літературне підґрунтя, „Наша Культура” 1965, nr 4;
–
На літературному порозі, „Дніпро” 1965, nr 4;
–
Олексій Полторацький, „Український Календар” 1965;
–
С. Вербицький. Буяння молодих талантів, „Український Історичний Журнал”
1965, nr 3;
–
Поетичне витісування сучасності, „Наша Культура” 1966, nr
1.
1966
– Na
przełomie wieków, „Warmia i Mazury” 1966, nr 3;
–
Поетичне витісування сучасності, „Наша Культура” 1966,
nr
1;
–
Цінні здобутки прози, „Наша Культура” 1966,
nr
2;
–
Поет, людина і борець, „Наша Культура” 1963,
nr
2.
1967
–
З
історії українсько-польських літературних взаємин ХVІІ-ХVІІІ ст.,
„Радянське літературознавство” 1967, nr 8;
–
Типология украинско-польских литературных взаимоотношений первой половины XIX
ст. Автореферат кандидатскойдиссертации, Киев 1967, 20 s;
–
Перспективність літератури, „Український Календар” 1969;
–
Родовід українського генія, „Дніпро” 1967, nr 3;
–
Біля джерел польського українофільства, „Вітчизна” 1967, nr 6.
1969
– Ukraina w
twórczości Teodora Tomasza Jeża, „Slavia Orientalis” 1969, nr 4;
–
Читаючи Кобзаря, „Наша Культура” 1969,
nr
2.
1970
– Problem
tradycji narodowych i romantyzmu w „Eneidzie” Iwana Kotlarewskiego, „Slavia
Orientalis” 1970, nr 2;
–
Українська проблематика в народних повістях Крашевського,
„Наша Культура” 1970, nr 9;
–
Джерела „української школи”в польській літературі, „Наша Культура” 1970, nr
4-5;
–
Творчість польських письменників „української школи”, „Наша Культура” 1970,
nr 6-7;
–
Польський струмінь у давньому українському письменстві, „Наша Культура”
1970, nr 9;
–
Український романтизм у взаємозв’язках з польською літературою, „Наша
Культура” 1970, nr 10-12;
–
Ранні зацікавлення Пантелеймона Куліша, „Український Календар” 1970;
–
Навколо тисячолітньої проблеми, „Дукля” 1970, nr 2.
1971
–
З
проблем романтизму,
„Наша Культура” 1971, nr 2;
–
Український струмінь у старопольській літературі, „Наша Культура” 1971, nr
7-8;
–
Łesia Ukrainka na tle epoki, „Slavia Orientalis” 1971, nr 4;
–
Український романтизм у взаємозв’язках з польською літературою, „Наша
Культура” 1971, nr 1;
–
Ян Захар’ясевич і питання польсько-українских відносин в Галичині, „Наша
Культура” 1971, nr 4;
– Mychajło
Drahomanow wobec Hercena i kwestii polskiej, „Slavia Orientalis” 1971, nr 1;
–
Ранні
зацікавлення Пантелеймона Куліша,
„Український Календар” 1971.
1972
– Jewhen
Kyryluk. (W siedemdziesiątą rocznice urodzin), „Slavia Orientalis” 1972, nr
1.
–
Михайло Драгоманов і питання східнословянсько-польських взаємин,
„Наша культура” 1972, nr 1-2;
–
Українська воєнна література в Польщі, „Наша Культура” 1972, nr 6, nr 7, nr
8.
1973
– „Knyhy
bytija ukrajinśkoho narodu” Mykoły Kostomarowa i „Księgi narodu i pielgrzymstwa
polskiego” Adama Mickiewicza, „Slavia Orientalis” 1973, nr 2;
–
Михайло Максимович – основоположник української науково-романтичної ідеології,
сz. 1, „Наша Культура” 1973, nr 12;
–
Від народництва до неоромантизму (Читаючи Лесю Українку), „Наша Культура”
1973, nr 3, s. 4-6; nr 4;
–
Метафора чи мета, „Наша Культура” 1973, nr 3;
– Ukraińska
literatura radziecka o drugiej wojnie światowej i jej relacja w Polsce [w:]
Literatury słowiańskie o drugiej wojnie światowej, red. J. Śliziński, t.
1, Wrocław 1973;
– Uwagi o
dawnych związkach literackich polsko-ukraińskich, [w:] Slawistyczne
studia literaturoznawcze poświęcone VII Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów,
red. J. Śliziński, Wrocław 1973.
1974
– Михайло
Максимович – основоположник української науково-романтичної ідеології, сz.
2, „Наша Культура” 1974, nr 1;
–
Михайло Максимович – дослідник „Слова о полку Ігоревім”, „Наша Культура”
1974, nr
11-12;
–
Neoklasycy kijowscy, „Slavia Orientalis” 1974, nr 3;
–
Nowyczenko Łeonid, „Slavia Orientalis” 1974, nr 2;
–
Hułak-Artemowski w kręgu Mickiewicza i problematyki polskiej, [w:] Z
dziejów stosunków literackich polsko-ukraińskich, praca zbiorowa pod red. S.
Kozaka i M. Jakóbca, Wrocław 1974.
1976
– Ołeksandr
Dowżenko: między filmem a literaturą, [w:] Aleksander Dowżenko,
Zaczarowana Desna i inne opowieści filmowe. Wyboru dokonał S. Kozak.
Przełożył z ukraińskiego S.E. Bury, Warszawa 1976;
–
Довженкова криниця, „Наша Культура” 1976,
nr
11;
–
Український преромантизм, „Наша Культура” 1976.
1977
–
Na
naukowych
szczytach,
„Innowacje”
1977, nr
13;
–
Продовжуючи традиції, „Наша Культура” 1977,
nr
9;
–
Trzydzieści lat współpracy naukowej Polski i ZSRR, „Nauka Polska” 1977, nr
6;
– Wstęp,
(oraz noty biograficzne), [w:] Antologia poezji ukraińskiej, Warszawa
1977.
1978
– Od
herderyzmu ku nowożytnej świadomości narodowej, [w:] Z polskich studiów
slawistycznych, seria V. Prace na VIII Międzynarodowy Kongres Slawistów w
Zagrzebiu 1978 r., Warszawa 1978;
– Folklor
epicki jako źródło świadomości narodowej Słowian, [w:] Z polskich
studiów slawistycznych, Warszawa 1978.
1979
– Ukraińscy
poeci „rewolucyjnego symbolizmu”, [w:] Literatury i języki krajów
socjalistycznych. Sesja naukowa Wydziału Rusycystycznego i Slawistyki z okazji
sześćdziesiątej rocznicy Rewolucji Październikowej, red. A. Bartoszewicz,
Warszawa 1979;
– Між
літературою і літературознавством, „Наша Культура” 1979.
1980
– Wczesne
polskie zainteresowania Mykoły Kostomarowa, „Slavia Orientalis” 1980, nr
3-4;
–
До початків романтизму, „Наша Культура” 1980,
nr
11; nr
12; 1981,
nr
1, nr
2
–
Літературне посередництво, „Наша Культура” 1980.
1981
–
Michał
Grabowski
i
ukraińska
poezja
ludowa,
[w:]
Studia
Polono-Slavica-Orientalia.
Acta
Litteraria,
red.
B.
Białokozowicz,
t.
VII,
Wrocław
1981.
1982
–
Istorijska
panorama
ukrajinske
poezije,
„Život”
1982,
maj-juni;
–
L’epoque napoléonienne et les Slaves, [w:] L’epoque napoléonienne et les
Slaves. Colloque organisé à Jablonna les 3-4 septembre 1980 sous la rédaction de
S. Kozak et H. Popowska-Taborska. Académie polonaise des sciènces, Institut
d’études slaves, Wrocław 1982;
–
Łesia Ukrainka, [w:] Łesia Ukrainka.
„Kasandra” i
inne dramaty,
wybór i posłowie S. Kozak, wst. W. Kubacki, przeł. S. Bury, Kraków 1982.
1983
– Koncepcje
historiozoficzne Tarasa Szewczenki, „Zeszyty Naukowe KUL” 1983, nr 2 (102);
– Przełom
romantyczny w Polsce i na Ukrainie, [w:] Z polskich studiów
slawistycznych. Seria VI, Warszawa 1983;
– Na
pograniczu nowej epoki, „Miesięcznik Literacki” 1983, nr 9;
– Zaczątki
słowiańskiego ruchu odrodzeniowego, Miesięcznik Literacki” 1983, nr 9;
–
Джерела і витоки літературного ренесансу,
„Наша Культура” 1983;
–
Передумови романтичного перелому в Польщі і на Україні, „Наша Культура”
1983, nr 8.
1984
–
Михайло Максимович і формування романтичної думки в Україні, „Journal of
Ukrainian Studies” 1984, nr 16;
–
Ukraińsko-polskie poetyckie źródła i powinowactwa, „Przegląd Humanistyczny”
1984, nr 2;
–
Михайло Максимович – перекладач,
„Український Календар” 1984.
1985
–
Wczesnoromantyczne przesłanki polsko-ukraińskich związków literackich,
„Przemyskie Zapiski Historyczne” 1985, nr 3.
1986
– Pogłosy
powstania listopadowego na Ukrainie, [w:] Dziedzictwo powstania
listopadowego w literaturach obcych, red. Z. Suchodolski, Warszawa 1986;
– Павло
Житецький, „Український Календар”, Warszawa 1986.
1987
– Ukraińska
literatura w Polsce (1945-1956), „Przegląd Humanistyczny” 1987, nr 2;
– W kręgu
myśli i koncepcji „jedności Słowian” Bractwa Cyryla i Metodego w Kijowie,
„Przemyskie Zapiski Historyczne” 1987;
–
Біблійні мотиви у „Книгах буття українського народу”,
[w:] Греко-Католицький Церковний Календар 1987;
–
Витоки літературного відродження, „Slavia
Orientalis”
1987, nr
3-4;
– Від
„Молодої Європи” до „Молодої України”. (До 140-річчя Кирило-Мефодіївського
товариства),
„Український Календар” 1987.
1988
– Bractwo
Cyryla i Metodego, [w:] Tradycje Cyryla i Metodego w językach i
literaturach słowiańskich, red. A. Bartoszewicz, R. Pawłowa, Warszawa 1988;
–
Chrystologia „Knyh bytija ukrajinśkoho narodu” M. Kostomarowa, [w:]
Dzieło chrystianizacji Rusi Kijowskiej i jego konsekwencje w kulturze Europy,
red. R. Łużny, Lublin 1988.
– Dzieła
Cyryla i Metodego droga na Ruś, „Chrześcijanin w Świecie” 1988, nr 8/9;
–
On the Tradition of Cyril and Methodius in Ukraine, „Jurnal of Ukrainian
Studies” 1988, vol. 13, nr 2, Winter;
–
Історіософія і месіанізм в „Книгах буття українського народу ”Миколи Костомарова,
„Zustriczi” 1988, nr 3-4;
–
На
перехресті писемності та християнства,
[w:] Греко-Католицький Церковний Календар 1988;
–
„Слово о полку Ігоревім” і Михайло Максимович,
„Наша Культура” 1983, nr 2-3;
– Refleksy
misji Cyryla i Metodego na Ukrainie w epoce romantyzmu, [w:] Z polskich
studiów slawistycznych, seria 7, Warszawa 1988.
1989
– Dwaj
romantyczni mesjaniści, „Przegląd Humanistyczny” 1989, nr 10;
– Ukraiński
mesjanizm romantyczny, „Slavia Orientalis” 1989, nr 3-4;
–
Християнізація Київської Русі і питання кирило-мефодіївської традиції, „Варшавські
Українознавчі Записки” 1989, z. 1;
– Spuścizna
cyrylo-metodejska w procesie chrystianizacji Rusi, [w:] Chrystus
zwyciężył. Wokół chrztu Rusi Kijowskiej, praca zbiorowa pod red. J.S. Gajka,
W. Hryniewicza, Warszawa 1989;
–
Українська поезія революційного відродження, „Поезія” 1989.
1990
–
Die Kiever Romantiker und der „slawischen Wecheselseitigkeit”, „Zeitschrift
für Slawistik“ 1990, nr 5;
– Mesjanizm
ukraiński a polski, [w:] My – oni. Obcość czy wspólnota,
„Uniwersytet Warszawski” 1990;
– Spadkobiercy
Cyryla i Metodego, [w:] Polska-Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, pod red. S.
Stępnia, t. 1, Przemyśl 1990;
– Ukraińska
nauka i kultura jest jedna, „Zustriczi” 1990, nr 1.
1991
– Dniepr i
Wisłę związać pieśni stułą, „Kultura” 1991, nr 10;
– Polska a
Ukraina. Drogi i bezdroża porozumienia, „Więź” 1991, nr 11-12;
– Ukraińska
rewolucja 1917-1919 roku i jej poetyckie wizje, „Zustriczi” 1991, nr 1;
–
Wyprostować ścieżki młodym dziejom, „Przegląd Kresowy” 1991, nr 2/3;
–
Білі
плами,
„Культура і життя” 1991, nr 25;
–
„Книги буття українського народу” і Біблія, „Християнський голос” 1991, nr
39-40;
–
„Білі плями” в найновішій історії польсько-українських політично-культурних
зв’язків, „Сучасність” 1991, nr 2.
1992
– Polskie
Towarzystwo Ukrainoznawcze, „Biuletyn Wschodni” 1992, nr 1;
– Szanse
dobrego sąsiedztwa, „Gazeta Niedzielna” 1992, nr 17;
–
Американські діалоги, „Наше слово” 1992,
nr
15;
–
Концепціясловянської федерації, „Золоті Ворота” 1992,
nr
2;
–
Між
історіософієюі месіанізмом („Книги буття українського народу”),
„Записки Наукового Товариства ім. Тараса Шевченка” 1992, Праці філологічної
секції, т. ССХХІV;
–
Неоромантизм Лесі Українки, „Вісник Академії Наук України” 1992,
nr
5;
–
Тільки через співпрацю, „Літературна Україна” 1992,
nr
33;
–
Українці і поляки, „Сучасність” 1992,
nr
12;
–
Універсальність Шевченкової концепції правди, „Slavia
Orientalis”
1992, nr
2;
–
Шанс доброго сусідства, „Наше слово” 1992,
nr
10;
–
Польща – Україна. Спроба розвідки, „Всесвіт” 1992,
nr
5-6;
–
Кобзареве „євангеліє правди”, „Наше слово” 1992,
nr
12-14.
1993
–
Chrystianizacja Rusi-Ukrainy a dziedzictwo cyrylo-metodiańskie, [w:]
Teologia i kultura duchowa Starej Rusi, red. W. Hryniewicz, J.S. Gajek,
Lublin 1993;
– Idea
słowiańskiej wzajemności u Kollara i Kostomarowa, [w:] Міжнародний
Конгрес славістів. Resume, Bratislava 1993;
– Polaków i
Ukraińców droga do konsensusu. Rewizja stereotypów. 1: Wokół stereotypu
Ukraińca, „Kultura i Społeczeństwo” 1993, nr 4;
–
Polsko-ukraińskie dylematy i dialogi, „Polska w Europie” 1993, nr 1;
–
Szewczenkowska koncepcja prawdy i wolności, [w:] Literatura i słowo
wczoraj i dziś. Piśmiennictwo rosyjskie a państwo totalitarne. Materiały
konferencji naukowych (10-11 czerwca, 7 grudnia 1992), red. A. Semczuk, W.
Zmarzel, Warszawa 1993;
– Ukraińska
rewolucja 1917-1921 roku i jej poetyckie wizje, „Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 1993, z. 103;
– Wokół
polsko-ukraińskich „przeklętych problemów”, [w:] Polityka narodowościowa
państw Europy Środkowowschodniej. Materiały z konferencji „Mniejszości narodowe
i religijne w pokomunistycznej Europie Środkowo-Wschodniej, zorganizowanej w
dniach 20-22 października 1992 roku, red. J. Pietraś, A. Czarnocki, Lublin
1993;
– Poetycka
koncepcja Łesi Ukrainki, „Slavia Orientalis” 1993, t. XLII, nr 2.
–
Неоромантична концепція слова, „Слово і час” 1993,
nr
1.
1994
–
Polsko-ukraińskie spotkania. Problemy i perspektywy, „Warszawskie Zeszyty
Ukrainoznawcze” 1994, z. 2;
– Польська
україністика в східноєвропейському контексті, [w:] Другий Міжнародний
Конгрес Україністів, Львів, 22-28 серпня 1993 р. Доповіді і повідомлення:
історіографія українознавства, етнологія, культура, Львів 1994;
–
Українська романтична філософія з погляду Д. Чижевського, „ Філософська і
соціологічна думка” 1994;
–
Шевченкове „євангеліє правди”, [w:] Res Slavica.
Festschrift für Hans Rothe zum 65.
Geburtstag, Herausgegeben von Peter Thiergen und Ludger Udolph, Paderborn –
München – Wien – Zürich 1994;
– Ukraińcy
wobec powstańczego zrywu Polaków, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1994,
z. 2;
– Ukraińska
romantyczna koncepcja wolności, [w:] Kategoria wolności w kulturach
słowiańskich, red. T. Dąbek-Wirgowa, A. Makowiecki, Warszawa 1994;
– W kwestii
polsko-ukraińskiego modus vivendi, [w:] Akcja „Wisła” na tle stosunków
polsko-ukraińskich XIX wieku. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez
Instytut Historii Uniwersytetu Szczecińskiego i Towarzystwa Ukrainoznawczego w
dniach 12-14 czerwca 1992 roku, red. J. Faryś, J. Jekiel, Szczecin 1994.
1995
–
Polsko-ukraińskie „przeklęte problemy”, „Arkusz” 1995, nr 8;
–
Polsko-ukraińskie pogranicze: między konfliktem a dialogiem, „Krasnogruda”
1995, nr 4;
– Pomijane
aspekty w stosunkach polsko-ukraińskich, [w:] Z dziejów Europy
Środkowo-Wschodniej. Księga pamiątkowa ofiarowana prof. dr hab. Władysławowi
Serczykowi w 60 rocznicę Jego urodzin,
Białystok 1995;
–
Народотворчий аспект козацького героїчного епосу,
„Український історик” 1995, nr 1-4;
–
Унія, яка розділила, „Благовіст” 1995, nr 11-12;
–
Дмитро Чижевський, [w:] Календар „Благовіста”, Górowo Iławieckie
1995.
1996
– Czy
Polacy i Ukraińcy sprostają wyzwaniu współczesności? Zamiast wstępu,
„Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1996, z. 3;
– Ołeksandr
Łotoćkyj – uczony dyplomata i polityk, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze”
1996, t. 3;
– Pisać i
mówić systematycznie, [w:] Między sąsiadami. Almanach fundacji świętego
Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej, t. 5-6, Kraków 1995-1996;
– Vita
nova: poetyckie wizje ukraińskiej
rewolucji (1917-1920), „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1996, z. 3;
– W
400-lecie Unii Brzeskiej, „Lithuania” 1996, nr 1/2;
–
З
погляду перспективи: 400-річчя Берестейської Унії,
„Пам’ять століть” 1996, nr 3;
–
Слов’янська ідея в ідеології українських романтиків, [w:]
Проблеми слов’янознавства,
t.
XLIX,
Львів 1996;
–
Варшавський бард – Остап Лапський, „Сучасність” 1996,
nr
7-8
–
До
питання про історіософію Кирило-Мефодіївського Братства. До 150-річчя утворення
організації,
„ Warszawskie
Zeszyty
Ukrainoznawcze
” 1996,
z.
3.
–
Нова українська література в полському контексті, „Slavia
Orientalis”
1996, nr
2.
1997
– Artykuły
do zjednoczenia z Kościołem Rzymskim, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze”
1997, t. 4-5;
– Czy
Polacy i Ukraińcy sprostają wyzwaniu współczesności?, „Kultura” 1997, nr 6;
– Narodowy
mesjanizm ukraiński i polski, „Annales Universitatis Mariae
Curie-Skłodowska”, vol. XIV/XV, Lublin 1996-1997;
– Nowożytne
poszukiwania nowożytnej „osobowości narodu”, [w:] Wielkie tematy kultury
w literaturach narodów słowiańskich, t. 2, red. K. Galon-Kurkowa, T.
Klimowicz, Wrocław 1997;
– W stronę
dobrosąsiedzkiej współpracy, czyli o Polakach i Ukraińcach, „Biuletyn
Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego” 1997, nr 3;
– Ukraiński
dialog z tradycją kultury narodowej, [w:] Współcześni Słowianie wobec
własnych tradycji i mitów. Sympozjum w Castel Gandolfo 19-20 sierpnia 1996,
red. M. Bobrownicka, Ł. Suchanek, F. Ziejka, Kraków 1997;
–
Uwarunkowania i konsekwencje Unii Brzeskiej, [w:] Unia w Brześciu.
Materiały z sesji naukowej w Olsztynie poświeconej Unii Brzeskiej, red. I.
Harasym, J. Moskałyk, Górowo Iławieckie 1997;
– До
питання про Берестейську унію, „Slavia Orientalis” 1997, nr 1;
– З
поетичних мотивів Остапа Лапського, [w:] Słowianie Wschodni. Duchowość.
Mentalność. Kultura. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ryszardowi
Łużnemu w siedemdziesięciolecie urodzin, red. A. Raźny, D. Piwowarska,
Kraków 1997;
–
Універсальна ідея історіософії кирило-мефодіївців, „Слово і час” 1997, nr 7;
–
Хронологічно-есхатологічний витвір в історіософії Кирило-Мефодіївців, [w:]
Філософія – історія культури – освіта. Доповіді та повідомлення. III Конгрес
україністів, Харків 1997;
– Z
zagadnień ukraińskiej chrystologii romantycznej, [w:] Mappa Mundi.
Збірник наукових праць на пошану Ярослава Дашкевича з нагоди його 70-річчя
(Studia in honorem Jaroslavi Daškevyč septuagenario dedicata),
Львів-Київ-Нью Йорк 1997;
– Героїчний
епос і питання самосвідомості народу, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze”
1997, z. 4-5;
– Prawda
jako sacrum w twórczości Tarasa Szewczenki, [w:] Sacrum w literaturach
słowiańskich, red. J. Gotfryd, P. Nowaczyński, Lublin 1997.
1998
– Деякі
аспекти українсько-польських літературних взаємин, [w:] Prosphonema
Miscellanea Historica & Philologica Jaroslavo Iasievyč sexagenario dedicata –
Προσφώγημα.
Історичні та філологічні розвідки, присвячені 60-річчю академіка Ярослава
Ісаєвича (Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність.
Збірник наукових праць, 5),
Львів 1998;
–
80-lecie
proklamowania
niepodległości
Ukrainy,
opr.
A.
Bajcar,
„Lithuania”
1998, nr
1/2;
– W kręgu
nowożytnej ukraińskiej myśli iswiadomości, [w:] Christianitas et cultura
Europae. Księga jubileuszowa Profesora Jerzego Kłoczowskiego, cz. I, red. H.
Gabski, Lublin 1998;
– Unia
Brzeska – oczekiwania i rzeczywistość, [w:] Unia Brzeska z perspektywy
czterech stuleci, red. J.S.
Gajek,
S.
Nabywaniec,
Lublin
1998;
–
Михайло Грабовський і українська народна поезія,
„Записки Наукового товариства ім. Шевченка”
1998,
t. CCXXXIV;
– Mychajły
Hruszewskiego poszukiwania intelektualnych i świadomościowych źródeł Nowej
Ukrainy, [w:] Christianitas et cultura Europae. Księga Jubileuszowa
Profesora Jerzego Kłoczowskiego, część I, red. H. Gabski, Lublin 1998;
–
Modernistyczne motywy w dramatach Wołodymyra Wynnyczenki, [w:] Z
polskich studiów slawistycznych. Seria IX. Prace na XII Międzynarodowy Kongres
Slawistów w Krakowie 1998 r., Warszawa 1998;
–
Polsko-ukraińskie kulturowe pogranicze, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze”
1998, z. 6-7.
– U źródeł
romantycznego ukrainizmu, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze”1998, z. 6-7.
1999
– Juliusz
Słowacki i Taras Szewczenko, [w:] Juliusz Słowacki. Wielokulturowe
źródła twórczości, red. A. Bajcar, Warszawa 1999;
–
Деякі аспекти модернізму в брамах Винниченка, [w:] Сто п’ятдесят років
Кафедри у Львівському Університеті, Львів 1999;
–
Українсько-польське культурне прикордоння, „Universum”
1999;
– Adam
Mickiewicz w kręgu romantyków charkowskich, „Warszawskie Zeszyty
Ukrainoznawcze” 1999, z. 8-9;
–
Петро Гулак-Артемовський у колі Міцкевича і польської проблематики, [w:]
Міцкевич і Україна. Збірник наукових праць,
red.
Р. Радишевський, Київ 1999;
–
Історіософський
аспект у дослідженнях Дмитра Чижевського,
[w:] Науковий збірник (1945-1950-1995), ред. М. Антонович, т. IV, Нью
Йорк 1999.
2000
–
„Romantyczna Ukraina” Juliusza Słowackiego, „Warszawskie Zeszyty
Ukrainoznawcze” 2000, z. 10;
–
Міцкевич на Україні,
„Наукові записки Харківського університету”, Харків 2000;
–
Романтичний злам у Польщі і в Україні, [w:] Літературознавчі семінари.
Наука про літературу на межі століть, Київ 2000;
–
У пошуках національної ідеї, „Warszawskie
Zeszyty
Ukrainoznawcze”
2000, z.
10.
2001
–
Chrześcijańskie korzenie ukraińskiej kultury, „Warszawskie Zeszyty
Ukrainoznawcze” 2001, z. 11-12;
–
Біблія – джерело месіансько-історіософської концептуальності київських
романтиків,
[w:] Біблія і культура. Збірник наукових статей, z. 3, Чернівці 2001;
–
Культура – основа польсько-українського добросусідства, [w:] Україна і
Польща – стратегічне партнерство на зламі тисячоліть. Історія, сьогодення,
майбутня перспектива, red. В. Баран i in., Київ 2001;
– Nowa
literatura ukraińska w kontekście polskim, [w:] Literatura rosyjska w
kontekstach międzykulturowych, red. J. Lukszyn, W. Figarski, J. Koźbiał, J.
Lewandowski, Warszawa 2001.
2002
– Huculski
czas i przestrzeń według Stanisława Vincenza, [w:] Stanisław Vincenz –
humanista XX wieku, red. M. Ołdakowska-Kuflowa, Lublin 2002;
– Ukraińcy
wobec integracji Europy, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2002, z.
13-14.
2003
– Huculski
Homer, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2003, z. 15-16;
–
Гуцульщина Вінценза, [w:] Календар „Благовіста”, Górowo Iławeckie
2003;
–
Польсько-українське літературне порубіжжя: Гуцульщина Станіслава Вінценза,
[w:] Матеріали V конгресу Міжнародної асоціації україністів:
Літературознавство. Упоряд. і відпов, ред. О. Мишанич, Чернівці 2003, cz. 1;
– Paulin
Święcicki – pisarz pogranicza, [w:] Z polskich studiów slawistycznych.
Seria X. Literaturoznawstwo. Kulturologia. Folklorystyka, Warszawa 2003.
2004
– Literatura
ukraińska epoki romantyzmu w kontekście polskim, [w:] Шашкевичіана.
Збірник наукових праць, Львів-Вінніпег 2004;
–
Warszawska ukrainistyka – teraźniejszość i perspektywy rozwoju, „Warszawskie
Zeszyty Ukrainoznawcze” 2004, z. 17-18;
– Mychajło
Maksymowicz – prekursor romantycznej myśli na Ukrainie (w 170. rocznicę
uniwersytetu Kijowskiego),
„Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2004, z. 17-18;
–
Із
польсько-українського культурного пограниччя: Павлін Свєнціцький,
[w:] До джерел. Збірник наукових праць на пошану Олега Купчинського з нагоди
його 70-річчя, t. 2, Київ-Львів 2004;
–
Михайло Максимович – основоположник романтизму в Україні, „Слово і час”
2004, nr
9;
–
З грона українофілів – Зигмунт Мілковський, „Україна: культурна спадщина,
національна свідомість, державність” 2004,
nr
12.
2005
–
Reorientacja polskiej myśli społeczno-politycznej wobec Ukrainy,
„Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2005, z. 19-20;
– Біблійна
стилістика як форма утвердження месіанських ідей Костомарова, [w:]
Філологічні семінари. Художня форма, z. 8, Київ 2005.
2006
– Mychajły
Hruszewskiego poszukiwania intelektualnych i świadomościowych źródeł Nowej
Ukrainy, [w:] Droga ku wzajemności. Tom dedykowany prof. Aleksandrowi
Barszczewskiemu, red. M. Timoszczuk, M. Chaustowicz, Warszawa 2006;
– Stosunki
polsko-ukraińskie z polistopadowej perspektywy, „Przegląd Humanistyczny”
2006;
– Wizerunek
zza miedzy, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2006, z. 21-22;
–
Варшавська і польська україністика в процесі трансформації та глобалізації
суспільства, [w:] Українська культура в контексті світових
глобалізаційних процесів, Київ 2006.
2007
– Exegi
monumentum Iwana Franki, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2007, z.
23-24;
– Iwan
Franko po polsku, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2007, z. 23-24;
– Początki
sławy Adama Mickiewicza na Ukrainie, [w:] Między Wschodem a Zachodem.
Europa Mickiewicza i innych. O relacji literatury polskiej z kulturami
ościennymi, red. G. Borkowska, M. Rudaś-Grodzka,
Wrocław-Warszawa-Kraków 2007;
–
Від
гердеризму до сучасної національної свідомості,
„Народна творчість та етнографія” 2007, nr 1;
–
„Мойсей” Івана Франка, [w:] Календар „Благовіста”, Górowo Iławeckie
2007;
–
Реор’єнтація польської думки щодо України, „Slavia Orientalis” 2007, nr 2;
–
The Re-Orientation of Polish Thinking About Ukraine, „The Ukrainian
Quarterly (Ajournal of Ukrainian and International Affairs)” 2007, vol.
LXIII, nr 1.
Varia:
–
Wprowadzenie (wspólnie z F. Nieuważnym), [w:] Antologia poezji
ukraińskiej, Warszawa 1976;
– Dwa
jubileusze: 80-lecie Ukraińskiego Wolnego Uniwersytetu i 65-lecie jego Rektora
Łeonida Rudnyckiego, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2001, z. 11-12;
– O.
Jozafat Romanyk (1919-2007), „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2007, z.
23-24.
Opracowania
i prace pod redakcją /
Опрацювання та роботи під редакцією:
– Z dziejów
stosunków literackich polsko-ukraińskich, praca zbiorowa pod red. S. Kozaka
i M. Jakóbca, Wrocław 1974;
– L’Epoque
napoléonienne et les Slaves. Epoka napoleońska a Słowianie, [przy współpracy
H. Popowskiej-Taborskiej], Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1982.
Recenzje i
przeglądy / Рецензії і перегляди
– J.
Jędrzejewicz, Ukraińskie noce albo rodowód gеniusza, Warszawa 1966, „Дніпро”
1967, nr 3;
– W. Kubacki,
Taras Szewczenko wobec polskiego romantyzmu, [w:] Poеzja i proza,
Kraków 1966;
– O
literaturoznawstwie ukraińskim („Радянське
літературознавство” 1968, nr 1-12),
„Slavia Orientalis” 1969, nr 2;
– Історія
української літератури у восьми томах, t. 1, Давня література, Київ
1967, „Slavia Orientalis” 1969, nr 3;
–
C.
Кирилюк, Живі традиції. Іван Котляревський та українська література, Київ
1969, „Slavia Orientalis” 1970, nr 3;
– В.
Винниченко, Оповідання. Підготовка текстів та критикобіографічний нарис М.
Мольнара, Братислава 1968, „Slavia Orientalis” 1970, nr 3;
– М.
Мороз, Іван Франко. Бібліографія творів 1874-1964, Київ 1966, „Slavia
Orientalis” 1970, nr 4;
– Д.
Фальківський, Ранені дні. Підготовка текстів, упорядкування та вступна стаття
М. Неврлі, Братіслава 1969, „Slavia Orientalis” 1970, nr 4;
–
Ukraina. Teraźniejszość i przeszłość. Praca zbiorowa pod red. M. Karasia i
A. Podrazy, Kraków 1970, „Slavia Orientalis” 1972, nr 2, s. 218-222 (wspólnie z
M. Jurkowskim).
–
Українські поети-романтики 20-40-х років XIX ст., Упорядкування,
бібліографічні довідки і примітки В. Деркача та С. Крижанівського. Вступна
стаття Й. Айзенштока, Київ 1968, „Slavia Orientalis” 1971, nr 2.
–
P.
Кричів, Український фольклор у польській літературі. Період романтизму,
Київ 1971, „Slavia
Orientalis”
1972, nr
4.
–
Die
alteste
ostslawische
Kunstdichtung
1575-1647.
Herausgegeben
von
Hans
Rothe,
Wilhelm
Schmitz
Verlag
in
Giessen,Band
1 - 1976,
Band
II
- 1977, [w:]
Основи історії літератури слов’ян, „Наша культура” 1979,
nr
11.
BIBLIOGRAFIA
NAJWAŻNIEJSZYCH
PRAC DR. ALEKSANDRA KOLAŃCZUKA
БІБЛІОГРАФІЯ НАЙВАЖЛИВІШИХ ПРАЦЬ
ДР. ОЛЕКСАНДРА КОЛЯНЧУКА**
Książki
/ Книги:
–
Незабуті могили, Львів 1993,
ss.
48;
– [współautorzy
z
М. Литвин, К. Науменко], Генералітет
українських визвольних змагань. Біограми генералів та адміралів українських
військових формацій першої половини ХХ століття,
Львів
1995, ss.
286;
–
Internowani żołnierze armii UNR w Kaliszu 1920-1939, Kalisz-Przemyśl-Lwów
1995, ss. 96;
–
Українська військова еміграція у Польщі 1920-1939, Львів 2000, ss. 274;
– [wspólnie z
R. Szagałą], Cmentarz Prawosławny na Woli w Warszawie. Groby ukraińskie.
Przewodnik, Warszawa 2002, ss. 133;
–
Увічнення нескорених. Українські військові меморіали 20-30-х років ХХ ст. у
Польщі,
Львів 2003, ss. 245;
–
Nekropolie i groby ukraińskich walk niepodległościowych w latach 1917-1921,
Przemyśl 2003, ss. 328;
– Umarli,
aby zmartwychwstała Ukraina / Померли, щоб воскресла Україна, Przemyśl 2007,
ss. 134.
Artykuły i
rozprawy w czasopismach oraz pracach zbiorowych / Статті та дисертації в
часописах а також колективних роботах:
1967
–
Душею із рідним народом. Проф. Л. Ґец, „Жовтень” 1967,
nr
12;
1974
–
Вклад
українського населення в загосподарювання Ольштинщини, „Український Календар”
1974;
1993
–
Хрести на чужій землі,
„Літопис Червоної Калини” 1993, ч.1/2;
–
Професор Іван Фещенко-Чопівський, „Між Сусідами” 1993;
1994
–
Інтерновані і полонені українці в Пикуличах, „Перемиські дзвони” 1994,
nr
2(16);
–
Українці в Ланцуцькому таборі, „Перемиські Дзвони” 1994,
nr
2(16);
1995
–
Generałowie Ukraińskiej Republiki Ludowej internowani w Polsce, „Biuletyn
Informacyjny Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego” 1995, nr 1;
–
Українці в таборах Перемишля (1918-1921),
„Пам’ятки України” 1995, nr 3;
1996
–
Українські військові некрополії у Польщі,
„Український альманах” 1996;
–
Ukraińskie wojskowe nekropolie i groby wojskowe w Polsce (1918-1939),
„Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1996, nr 3;
–
Українці в таборах Перемишля (1918-1921),
[w:] Перемишль і Перемиська земля протягом віків, Перемишль-Львів 1996.
1997
–
До
80-річчя утворення Збройних Сил УНР,
„Церковний Календар” 1997;
–
Православні в Каліші, „Церковний Календар” 1997;
–
Український військовий цвинтар у Щипйорні, [w:] „Український Альманах” 1997;
–
До 80-річчя утворення Збройних Сил України (cz. 1), „Перемиські Дзвони”
1997, nr 2 (25);
– Żołnierze
armii Ukraińskiej Republiki Ludowej internowani w Polsce (1920-1924), [w:]
Polska i Ukraina. Sojusz 1920 r. i jego następstwa, Toruń 1997;
– Громадянин
УНР – художник Михайло Добряк,
„Український Альманах” 1997;
–
Український військовий цвинтар у Щипйорні, „Український Альманах” 1997.
1998
–
Православні офіцери на командних посадах в УГА 1918-1919, „Церковний
Календар” 1998;
–
До 80-річчя утворення Збройних Сил України (cz. 2), „Перемиські Дзвони”
1998, nr 1;
–
Generałowie Polscy w armii URL 1917-1920, „Zeszyty Historyczne” (Paryż)
1998;
–
Generałowie Ukraińskiej Republiki Ludowej internowani w Polsce, „Zeszyty
Historyczne” (Paryż) 1998;
– Z dziejów
polsko-ukraińskiej współpracy wojskowej, „Wojsko i Wychowanie” 1998, nr 6.
1999
– Ілля
Сапіга, „Церковний Календар” 1999;
–
Sojusznicze siły zbrojne URL w Polsce (organizacja, wspólna walka, internowanie),
[w:] Dzieje Podkarpacia, Krosno 1999, t. 3;
– Wzajemne
relacje Polski i Ukraińskiej Republiki Ludowej, [w:] Ukraina – Polska.
Kultura – wartości – zmagania duchowe, Koszalin 1999;
–
Табори інтернованої армії УНР у Ченстохові та Пйотркові Трибунальському,
[w:] Четвертий міжнародний конгрес україністів. Одесі, 26-29 серпня 1999 р.
Доповіді та повідомлення Історія. Частина ІІ. ХХ століття, Одеса-Київ-Львів
1999;
–
Симон Петлюра і українсько-польські відносини. Армія УНР у польських таборах
(1920-1924 рр), „Інформаційний бюлетень Української Бібліотеки ім. Симона
Петлюри” 1999, ч. 62.
2000
–
Українська військова еміграція в Польщі 1920-1939 рр., [w:] Україна:
культурна спадщина, національна свідомість, державність, випуск 7,
Львів 2000;
–
Пилип Пилипчук (1869-1940). Прем’єр-міністр екзильного уряду УНР, „Холмський
Вісник” 2000, nr 2/3;
– Droga
władz Ukraińskiej Republiki Ludowej do Polski (1917-1920), [w:]
Tożsamość i partnerstwo. Studia z dziejów najbliższego sąsiedztwa, red. M.
Zymomrja, Koszalin-Kirowohrad 2000.
2001
–
Kształtowanie się korpusu generalskiego Sił Zbrojnych Ukraińskiej Republiki
Ludowej w latach 1917-1920, „Biuletyn Ukrainoznawczy” 2001, nr 7;
–
Генерал хор. Борис Палій-Неїло – керівник іконописної майстерні „Відродження” у
Перемишлі,
„Пермиські Дзвони” 2001, nr 1 (27);
– Kto jest
pochowany na Kozackiej Mogile w Aleksandrowie Kujawskim, „Polski Żołnierz
Prawosławny” 2001, nr 1 (26);
–
Українці у Польщі та проблеми збереження їх національної тотожності, [w:]
Кордони єднання. Проблеми міжетнічних відносин у Карпатському єврорегіоні,
Ужгород 2001.
2002
–
Aktywność
społeczna
przedstawicieli
ukraińskiego
korpusu
generalskiego
i
wyższych
oficerów
sił
zbrojnych
URL
na
emigracji
w
Polsce
(1920-1939),
„Biuletyn
Ukrainoznawczy”
2002, nr
8;
–
Душпастирство в армії Української Народної Республіки інтернованої в Польщі,
„Церковний Календар” 2002;
–
Українці у Кракові, [w:] Іван Фещенко-Чопівський. Матеріали конференції
27-28 вересня 2002 р., Львів 2002;
–
Generałowie Ukraińskiej Republiki Ludowej związani z Przemyślem w latach Drugiej
Rzeczypospolitej, „Studia Przemyskie” 2002, t. 2.
2003
–
Симон
Петлюра і українсько-польські відносини,
„Рідна Мова” 2003, nr 3;
–
Лікарська естафета поколінь, [w:] Лікарський збірник. Нова серія, т.
ХІІ, Львів-Чікаґо 2003;
–
Полковник Михайло Кос, „Український Альманах” 2003;
–
Отаман „Орел”, „Український Альманах” 2003;
–
Ераст-Орест Константинович, „Український Альманах” 2003.
2004
– Symon
Petlura inicjator powołania duszpasterstwa w armii URL, „Warszawskie Zeszyty
Ukrainoznawcze” 2004, nr 17-18;
–
Українська станиця у Каліші 1924-1939,
„Український Альманах” 2004;
–
Євген Беднарчук (18 01 1913 – 28 01 1981): спроба пригадати поетичну
замисленість, „Український літературний Провулок” 2004, t. 4;
–
Генерального штабу генерал хорунжий Марко Безручко 1883-1944, „Український
Альманах” 2004;
–
Українці у Польщі: історія і сьогодення, [w:] Україна – Польща.
Монолог-діалог культур, випуск 4, т. 2б за ред. В. Скотний, М. Зимомря,
Кіровоград-Дрогобич-Кошалін. 2004.
2005
–
Шкільна мережа петлюрівської еміграції у Польщі 1921-1939, „Український
Альманах” 2005;
–
Наддніпрянець генерал Борис Палій-Неїло – іконописець Надсяння, „Церковний
Календар” 2005;
–
Пісня на віки. Надсянський родовід українського гімну, „Над Бугом і Нарвою”
2005, nr 1-2;
–
Свято національної пам’яті, „Над Бугом і Нарвою” 2005, nr 4;
–
Зберігаймо правдиво пам’ять минулого, „Над Бугом і Нарвою” 2005, nr 5;
–
Przechodniu, powiedz Ukrainie..., „Над Бугом і Нарвою” 2005, nr 6;
–
Naddnieprzaniec generał Borys Palij-Nejiło – malarz ikon Podkarpacia,
„Almanach Diecezjalny” 2005, t. 1.
2006
–
Холмщаки та підляшуки на Вармії і Мазурах, „Український
Aльманах”
2006;
– Pawło
Zaporiżśkyj z Wielkiej Ukrainy – malarz ikon na Podkarpaciu, „Almanach
Diecezjalny” 2006, t. 2;
–
Вождь українського народу (До 80-річчя Симона Петлюри), „Український
Альманах” 2006;
–
Українці у Ченстохові в міжвоєнному періоді (1920-1939),
„Український Альманах” 2006;
–
Pawłokoma
– symbol
pojednania?,
„Над Бугом і Нарвою”
2006,
nr
3;
–
Павло
Запоріжський. Артист-маляр з Великої України,
„Церковний Календар” 2006;
– Ukraińcy
i ich życie w Kaliszu w latach 1920-1939, [w:] Kalisz miasto otwarte,
Kalisz 2006;
– Wkład
ukraińskiej emigracji politycznej w popularyzowanie muzyki ukraińskiej w Polsce
międzywojennej, „Studia Polsko-Ukraińskie” 2006, t. 1;
– Ukraińska
emigracja polityczna w drugiej Rzeczypospolitej. Zarys problematyki,
„Biuletyn Ukrainoznawczy” 2006, nr 12.
2007
– Ukraiński
zryw niepodległościowy w latach 1917-1920. Droga URL do sojuszu z Polską oraz
losy ukraińskiej emigracji wojskowej, [w:] Polska – Ukraina – Osadczuk.
Księga Jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Bohdanowi Osadczukowi w 85. rocznicę
urodzin, pod red. B. Berdychowskiej i O. Hnatiuk, Lublin 2007;
– І
вони будували українську державність,
„Над Бугом і Нарвою” 2007, nr 1;
–
Холмщаки і підляшуки на Вармії і Мазурах, ч. І, „Над Бугом і Нарвою” 2007,
nr 4 (92);
–
Холмщакі і підляшуки на Вармії і Мазурах, ч. ІI, „Над Бугом і Нарвою” 2007,
nr 5 (93);
–
Холмщакі і підляшуки на Вармії і Мазурах, ч. ІII, „Над Бугом і Нарвою” 2007,
nr 6 (94);
– Z dziejów
ukraińskiej emigracji politycznej i wojskowej w Polsce, [w:] Ukraina.
Teksty i konteksty. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Stefanowi
Kozakowi, pod red. B. Nazaruka, W. Sobol, W. Aleksandrowycza, Warszawa 2007.
Recenzje /
Рецензії:
–
М.
Литвин, Українсько-польська війна 1918-1919, Львів 1998, „Biuletyn
Ukrainoznawczy” 1998, nr 4;
– М.
Павленко, Українські військовополонені й інтерновані у таборах Польщі,
Чехословаччини та Румунії: Ставлення влади і умови перебування (1919-1924 рр.),
Київ 1999, „Biuletyn Ukrainoznawczy” 2000, nr 6;
– Н.
Сидоренко, „Задротняне життя” українських часописів на чужині
(1919-1924), Київ 2000, „Biuletyn Ukrainoznawczy” 2000, nr 6;
–
Перша світова війна: історичні долі народів Центральної та Східної Європи
(Матеріали Міжнародної наукової конференції, присвяченої 80-річчю Буковинського
народного віча), ред. Ю. Макар, Чернівці 2000, „Biuletyn Ukrainoznawczy”
2002, nr 8;
–
Рейд у вічність, рід ред. Р. Коваля, Київ 2001, „Biuletyn Ukrainoznawczy”
2000, nr 6;
– Р.
Шмагало, Словник митців-педагогів України та з України у світі 1850-1950,
Львів 2002, „Biuletyn Ukrainoznawczy” 2003, nr 9;
– W.
Wilczyński, Leksykon kultury ukraińskiej, Kraków 2004, „Biuletyn
Ukrainoznawczy” 2006, nr 12.
[1]*Bibliografia niniejsza sporządzona
została przez Adama Białonia
na podstawie kwerendy literatury zgromadzonej w Bibliotece
Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego, a następnie uzupełniona o
bibliografię publikacji prof. Kozaka opracowaną przez A.
Nowackiego, M.
Kawecką i L.
Puszaka zamieszczoną w księdze
jubileuszowej Uczonego pt. W kręgu historii i kultury Słowian
Wschodnich. Studia dedykowane profesorowi Stefanowi Kozakowi w 70.
rocznicę urodzin, red. M. Kawecka,
A. Nowacki, L.
Puszak, Lublin 2008, s. 17-44.
Nasze zestawienie, mimo że jest wyborem najważniejszych publikacji
Profesora, zawiera prace nie uwzględnione we wspomnianej lubelskiej
publikacji jubileuszowej.
|