|
USRR Państwowy Zarząd Polityczny w Charkowie 14 marca 1929 r. Do Wszechukraińskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego m. Charków W Centralnej Komisji Wyborczej znajdują się dokumenty w sprawie przywrócenia praw obywatelskich Eugeniuszowi Piotrowiczowi Perkowiczowi 1. Minęły już dwa lata od momentu, gdy Perkowicz wyrzekł się kapłaństwa. W tym czasie był w bardzo dobrych stosunkach z władzą radziecką. Jeździł po Ukrainie z referatami na tematy antyreligijne. Jednak do tej pory nie przywrócono Perkowiczowi praw obywatelskich, ani też wyborczych. Z tego właśnie powodu, jak również mając na względzie inne okoliczności, uważamy iż Perkowicz powinien jak najszybciej odzyskać wszelkie prawa obywatelskie i wyborcze.
Naczelnik Zastępca Wydziału Kontrwywiadu GPU Przewodniczącego GPU USRR Dobrodycki2 K.M. Karlson3[podpis maszynowy i odręczny] [podpis maszynowy i odręczny] Naczelnik I Oddziału kontrwywiadu GPU Jewheniew4[podpis maszynowy i odręczny]
Oryginał, maszynopis w języku ukraińskim. CDAWOW, f. 1, op. 12, spr. 239, k. 185.
1 Eugeniusz Perkowicz (1875-1938) – były duchowny rzymskokatolicki diecezji łucko-żytomierskiej. Duszpasterzował głównie w Tereszkach i Płoskirowie. Pod wpływem kryzysu wiary w 1927 porzucił stan kapłański i zaangażował się w reżimową działalność antyreligijną. Kiedy jednak okazało się, że nie przynosiła ona oczekiwanych przez władze rezultatów popadł w niełaskę. W 1933 r. został aresztowany przez GPU pod fałszywym oskarżeniem o działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej i skazany na 3 lata zesłania do Kazachstanu (szczegółową dokumentację obrazującą postępowanie przeciwko niemu zamieszczaliśmy w tomie III niniejszej serii. Zob.: Polacy na Ukrainie, t. III, dok. nr 58, 59 i 61). Czynione przez mieszkającą w Polsce rodzinę starania o wciągnięcie go na listę osób przewidzianych do wymiany, wobec sprzeciwu biskupa Adolfa Szelążka, nie odniosły rezultatu. Po odbyciu kary zamieszkał w miejscowości Szemurszyn w Czuwaskiej ASRR. W 1937 r. został ponownie aresztowany i po półtorarocznym, wyniszczającym śledztwie podpisał zeznania, iż przez 16 lat należał do POW. Sąd doraźny GPU skazał go na karę śmierci. Rozstrzelany 22 IX 1938 r. W 1989 r. został zrehabilitowany. Zob. R. Dzwonkowski, Losy duchowieństwa..., s. 389-390; T. Skalski, op. cit., s. 304-305; Polacy na Ukrainie, t. I, s. 202; t. II, s. 97-101; t. III, s. 141-145.2 Mykoła Iwanowicz Dobrodycki (1899-1942) – radziecki działacz partyjny i państwowy, pracownik aparatu bezpieczeństwa, Rosjanin. Był synem diaka. Kształcił się w seminarium duchownym w Kursku, którego nie ukończył, oraz w Instytucie Historyczno-Filozoficznym w Niżynie. Od 1918 r. śledczy w CzeKa. Od 1919 r. kierował pododdziałem do walki z nadużyciami urzędników WUCzeKa. Od VI 1919 r. w RSCzA (Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej). Od 23 X 1921 r. pomocnik naczelnika OO WUCzeKa, zaś od 29 VIII 1922 r. naczelnik oddziału do walki z bandytyzmem i ochrony granic KRO SOCz GPU USRR. Od 20 XII 1922 r. pomocnik naczelnika, zaś od III 1924 r. naczelnik KRO GPU USRR. Od IX 1930 r. zastępca naczelnika OO GPU USRR, natomiast od 25 X 1931 r. jego naczelnik. Od 22 V 1932 r. działał na Północnym Kaukazie. Od 16 V 1935 r. drugi zastępca naczelnika NKWD obwodu iwanowskiego. Następnie od 1937 r. naczelnik 3. Oddziału Karagandyńskiego Obozu NKWD. Zob. Ю. Шаповал, В. Золотаров, op. cit., s. 71-74, 385-386.3 Karl Martynowicz Karlson (1888-1938) – radziecki działacz partyjny i państwowy, pracownik aparatu bezpieczeństwa, Łotysz. Od 1905 r. członek RSDRP(b). Aresztowany w 1907 r. za działalność wywrotową zdołał zbiec za granicę. Przebywał na emigracji w Niemczech i Belgii. W 1917 r. powrócił do Rosji. Od czerwca 1918 r. w WUCzeKa, najpierw na stanowisku kierownika wywiadu i pomocnika naczelnika SOCz (Tajnego Oddziału Operacyjnego), zaś od 15 XI 1918 kierował oddziałem CzeKa w Kazaniu. Od czerwca 1919 r. był członkiem Kolegium SOO WUCzeKa (Tajnego Oddziału Rozpoznawczego). Od 1919 r. członek Kolegium Moskiewskiej CzeKa. Od grudnia 1919 r. pomocnik naczelnika CUPCzREZKOM-u (Centralnego Zarządu Nadzwyczajnej Komisji Ukrainy). Od 1920 r. przewodniczący Donieckiej Guberni CzeKa. Od 10 VI 1924 r. zastępca przewodniczącego GPU USRR, zaś od 20 VI 1934 r. naczelnik Charkowskiego Oddziału Gubernialnego GPU. Od 17 X 1936 do 20 VII 1937 r. był zastępcą Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych USRR. 22 I 1938 r. został aresztowany. Rozstrzelany w tym samym roku. Zob. Ю. Шаповал, В. Золотаров, op. cit., s. 70-71, 387; Polacy na Ukrainie, t. II, s. 9, 86.4 Jewhen Adolfowycz Jewheniew (1897-1939) – radziecki działacz partyjny i państwowy, pracownik aparatu bezpieczeństwa. W latach 1916-1917 przynależał do RSDRP – Internacjonalistów, zaś od 1917 r. członek WKP(b). W 1921 r. rozpoczął działalność w CzeKa. Od 20 V 1923 r. naczelnik KRO PP GPU Prawobrzeżnej Ukrainy. Od 18 IV 1924 r. pełnomocnik KRO GPU USRR. Od 13 VIII 1926 r. zastępca naczelnika KRO GPU USRR. Od 1927 r. naczelnik oddziału KPO GPU USRR. Od 1928 r. naczelnik KRO Kijowskiego Obwodowego Oddziału GPU. Po 1929 r. działał w Kamieńcu Podolskim, na Północnym Kaukazie. 19 X 1938 r. zwolniony. 2 III 1939 r. aresztowany, skazany na karę śmierci i rozstrzelany. Zob. Ю. Шаповал, В. Золотаров, op. cit., s. 387.
|
|
|